Jörgen Bergstedt
De bierbrouwer van Zweeds Lapland
“Een biertje uit Piteå is drank voor de echte fijnproever”
Op een klein uurtje rijden van de luchthaven Skellefteå ligt Piteå, een kleine stad omringd door het water van de Botnische Golf en de Piteå rivier. Ik heb een afspraak met de 53-jarige Jörgen Bergstedt. Van beroep ICT’er maar met een uit de hand gelopen hobby die alles te maken heeft met bier. Hij is sinds 2013 de trotse eigenaar van Pite Bryggeri, de karakteristieke brouwerij van Piteå.
Wie in de wijde omtrek van Piteå (de å spreken ze voor het gemak niet uit) een pilsje bestelt, heeft dikke kans dat het etiket van Jörgen op het bruine flesje staat gedrukt. Een ICT’er annex biersommelier, hoe is dat zo gekomen? “Mijn vrouw Jeanette en ik genieten graag van de goede dingen des levens. We zijn wat je noemt echte fijnproevers. Op een dag zijn we ons gaan verdiepen in de kunst van het bierbrouwen. We schaften een klein keteltje aan en in onze eigen keuken maakten we ons eerste biertje. We probeerden verschillende smaken uit bij verschillende gerechten. Om zoveel mogelijk over het proces van bierbrouwen te weten te komen, sloot ik me aan bij de Swedish Home Brewers Association, een vereniging voor bier-nerds zeg maar. Daar haalde ik veel inspiratie uit en nam zelfs deel aan bierkampioenschappen. En wat denk je? Ik won een zilveren medaille met mijn bier, gedoopt ‘Silver Stout’.”
Eigen bier op de markt brengen
Na het winnen van deze mooie prijs was voor de sympathieke, ietwat verlegen sommelier het hek van de dam; hij ruilde zijn kleine ketel in voor een volwassen exemplaar. Zijn vrienden dronken gretig van zijn bier, maar Jörgen wilde meer, hij wilde zijn drank op de markt brengen. Jörgen pakte het groter aan en verhuisde van de keuken naar een heuse bierkelder, de Pite Bryggeri.
Hoe is Jörgen aan deze fantastische locatie gekomen? ”In 1980 sloot een grote psychiatrische kliniek hier in de stad. Het gebouw uit de 18de eeuw - nu een hotel en conferentieruimte - had een paar bijgebouwen, waaronder deze kelder. Toen we hoorden dat dit oude pand te huur stond, zijn we meteen gaan kijken. Het was liefde op het eerste gezicht! De kelder met dikke muren deed ooit dienst als opslagruimte voor aardappelen, gerooid door de patiënten zelf. Tijdens de verbouwing kwamen met het verwijderen van het stucwerk de prachtige grote stenen en oude rode bakstenen weer tevoorschijn. We hebben de ruimte in tweeën gedeeld, links staan de glimmende ketels, rechts vind je gezellige zitjes en uiteraard een bar. Natuurlijk hebben we zoveel mogelijk de authentieke sfeer proberen te behouden.”
"Bier drinken is niet alleen voor mannen!"
Jörgen en Jeanette hebben van deze opslagruimte inderdaad een pareltje gemaakt. Een perfecte plek voor een gezellig samenzijn voor fijnproevers. Met de prachtige muren, mooie bogen en ramen is het een ideale plek om met vrienden van dit goddelijke goedje te proeven. Hier ga je niet even ‘een pilsje pakken’, dan doe je de drank van Jörgen te kort. Over alles is nagedacht: het glas, het etiket, het flesje en uiteraard de inhoud. “Kom je bij ons een biertje drinken, dan moet je dat zien als een belevenis. Een ervaring. Een geluksmomentje. De ‘happy feeling’ begint al bij het inschenkritueel. Het flesje heeft een lange hals zodat het heerlijke ‘klok, klok’ geluid wordt benadrukt. Het etiket is gemaakt in de vorm van de bogen die hier in de muren zitten. Na een lange zoektocht hebben we gekozen voor glazen afkomstig uit Italië, ze hebben iets weg van een wijnglas. Ze zijn een stuk eleganter dan de glazen die je meestal ziet. Aan pullen doen we hier niet. Mijn vrouw vindt namelijk dat we af moeten van het feit dat mannen vooral bier drinken. Er zijn genoeg vrouwen die van bier houden, ze willen het alleen niet drinken uit een halve bloemvaas.”
Terwijl Jörgen aan het vertellen is, komen er steeds meer soorten bier voor mijn neus te staan. Het winnende pilsje, Silver Stout, pronkt er uiteraard ook tussen. Wat maakt dit biertje tot een winnaar? “Mijn inspiratie kwam van bier dat werd gebrouwen in de tijd van de Eerste Wereldoorlog. Er werd toen bier gebrouwen met melksuiker. De melk heb ik weggelaten, wij gebruiken alleen suiker. Dat haalt de bittere smaak uit bier en maakt het iets zoeter. Wat verder onze drank zo lekker doet smaken is ons water. Bier bestaat voor 90 procent uit water, het belangrijkste ingrediënt. Het is dus van belang welk water je gebruikt. Dat van ons komt van de gletsjer, via de Storforsen waterval hier uit onze eigen rivier. Betere kwaliteit water kan je niet krijgen.”
Het kon niet uitblijven. Terwijl ik mijn laatste zin op papier zet, hoor ik het, oh zo bekende ‘klok klok’ geluid. Jörgen schenkt zijn winnende product voor me in. Eerlijk is eerlijk, ik hou niet van bier. Met tegenzin neem ik een slok van zijn met medaille geprezen drankje. Wat blijkt? Ik vind het zowaar lekker! Jörgen lacht. “Wanneer vrouwen me vertellen dat ze niet wisten dat bier zo goed kon smaken, kan mijn dag niet meer stuk. Jeanette zal trots zijn!”